Μονή Φιλοθέου: (Ελληνική, κοινόβια, γιορτάζει τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, στις 25  Μαρτίου).

    Βρίσκεται κοντά στη Μονή Καρακάλλου, ανάμεσα σ’ αυτή και τη Μονή Ιβήρων, σε υψόμ. 300. Η ίδρυση της τοποθετείται στον 10ο αιώνα, είναι όμως άγνωστο πότε ακριβώς συστήθηκε. Για πρώτη φορά εμφανίζεται σε έγγραφο του 1015, όπου  υπογράφει ο ηγούμενός της Γεώργιος, ενώ η παράδοση θεωρεί ιδρυτή της τον όσιο Φιλόθεο, σύγχρονο του αγίου Αθανασίου της Λαύρας, στον οποίο οφείλει και τι όνομά της. Ευεργέτες της μονής θεωρούνται οι Παλαιολόγοι αυτοκράτορες και ο κράλης της Σερβίας Στέφανος Δουσάν, και είναι βέβαιο ότι για ορισμένο χρόνο κατοίκησαν στη μονή Σέρβοι και Βούλγαροι μοναχοί. Το 1492 αναφέρεται ότι ανακαίνισαν τη μονή οι ηγεμόνες της Ιβηρίας Λεόντιος και Αλέξανδρος, ενώ το 1500 ο άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω μετέτρεψε τη μονή σε κοινόβιο και έγινε ηγούμενός της. Σύντομα όμως ο Διονύσιος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη μονή, πιεζόμενος από τους μη Έλληνες μονάχους, και ίδρυσε στον  Όλυμπο τη Μονή της Αγίας Τριάδος. Το 1533 πούλησε η μονή στον Γρηγόριο Γηρομεριάτη την έρημη τότε Μονή τού Σταυρονικήτα, με σκοπό να την ανακαινίσει.
      Στις 26 Σεπτεμβρίου 1871 κάηκε ολόκληρη η μονή εκτός από το καθολικό και τη βιβλιοθήκη, αλλά αμέσως μετά άρχισε η ανοικοδόμησή της, η οποία σύντομα ολοκληρώθηκε με εξαίρεση ένα τμήμα της βόρειας πλευράς, που και σήμερα παραμένει ακόμη άχτιστο.
    Το καθολικό χτίστηκε 1746 στη θέση του παλαιότερου ναού και ακολουθεί στην αρχιτεκτονική του μορφή τον καθιερωμενο αγιορείτικο τύπο. Εδώ  πρέπει να σημειωθεί ότι το παλαιότερο καθολικό, όπως   τουλάχιστον μας είναι γνωστό  από τα σχέδια του Ρώσου περιηγητή Μπάρσκυ, είχε διαφορετική   μορφή. Τα σχέδια έγιναν δύο χρόνια πριν από την ανοικοδόμηση τού σημερινού καθολικού (1744) και αυτό δημιουργεί αμφιβολίες στην υπόθεση πολλών ερευνητών ότι το παλαιό είχε ήδη καταρρεύσει. Περισσότερο πιθανό φαίνεται ότι οι πατέρες έχτισαν τον ναό παρακινούμενοι από το γενικό ανακαινιστικό πνεύμα, που επικρατούσε στο Άγιον Όρος αυτή την εποχή, και την οικονομική ευρωστία, στην οποία βρισκόταν η μονή από χρήματα που περισυλλέγονταν στη Ρωσία και στη Μολδοβλαχία. Ο πύργος του κωδωναστασίου χτίστηκε το 1764 και την ίδια  εποχή προστέθηκαν και τα δύο παρεκκλήσια, των Αρχαγγέλων και τού Προδρόμου, στα πλάγια της λιτής. Η τοιχογράφηση τού ναού ανήκει στην ίδια  εποχή.
     Η τράπεζα, ενσωματωμένη στη δυτική πτέρυγα, απέναντι από το καθολικό, διατηρεί την τοιχογράφηση τού 16ου αιώνα. Η εγκατάλειψη όμως του κτηρίου και η φθορά του από τις καιρικές συνθήκες σε κάποια εποχή έχει δημιουργήσει προβλήματα, οι τοιχογραφίες σήμερα καλύπτονται από στρώμα κάπνας και αλάτων, ο καθαρισμός τους έχει ήδη αρχίσει.
     Η βιβλιοθήκη στεγάζεται σήμερα σε ειδικό διαμέρισμα της ανατολικής πτέρυγας. Ωστόσο, η σωτηρία της από την πυρκαγιά τού 1871 επιβεβαιώνει την άποψη ότι παλαιότερα φυλαγόταν στο υπερώο της λιτής τού καθολικού, όπου το 1978 βρέθηκαν σε κρύπτη χειρόγραφα και άλλα κειμήλια. Σήμερα η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει 250 περίπου χειρόγραφα και καθημερινά πλουτίζεται με νέα βιβλία.Από τα κειμήλια της μονής ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αμφιπρόσωπη εικόνα της Θεοτόκου Βρεφοκρατούσας με τη Σταύρωση στο πίσω μέρος, που καθαρίστηκε τελευταία από την Αρχαιολογική Υπηρεσία.
      Παρεκκλήσια μέσα στη μονή υπάρχουν 6. Η μονή μετατράπηκε σε κοινόβια το 1973 και κατοικείται σήμερα από 50 περίπου μοναχούς.

      Mετάβαση στη Μονή: Από Ουρανούπολη →Δάφνη, με το πλοίο της γραμμής (φερυμποτ) ή θαλάσιο ΤΑΧΙ.
      Από Δάφνη →Καρυές, με λεωφορείο. 

         Από Καρυές → Μονή Καρακάλου,με λεωφορείο (συνιστάται) ή με τα πόδια, από υφιστάμενο μονοπάτι (Διάρκεια διαδρομής 2,5 ώρες περίπου).

 ΙΕΡΕΣ  ΕΙΚΟΝΕΣ – ΚΑΛΥΒΕΣ – ΣΠΗΛΑΙΑ  Κ.Λ.Π.  

ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ